در سال های اخیر، با افزایش تعداد کلینیک های زیبایی بسیاری از فروشندگان اقدام به واردات دستگاه های لیزر کرده اند که طبیعتاً تمام این دستگاه ها از لحاظ کیفیت قطعات و میزان جوابدهی در یک سطح نیستند. در بسیاری موارد حتی یک دستگاه با مشخصات ظاهری کااملاً مشابه تولید شرکت های متفاوتی هستند و یا حتی یک تولید کننده واحد ممکن است دستگاه لیزر بخصوصی را با کیفیت های متفاوت روانه بازار کند در این صورت حتی دانستن نام شرکت سازنده نیز نمی تواند در زمینه خرید یک دستگاه لیزر پر قدرت راهگشا باشد. شرایط موجود، وضعیت گیج کننده ای را برای خریدار ایجاد میکند به نحوی که انتخاب دستگاه مناسبی که کیفیت قابل قبول و جوابدهی مطلوبی داشته باشد را با چالش جدی مواجه میکند. در متن پیش رو سعی شده تا با ارائه یک راهنمای جامع در این خصوص، حتی الامکان از سردرگمی و تردید خریدار در زمان انتخاب دستگاه لیزر موهای زائد کاسته شده و وی را در خرید بهترین دستگاه لیزر موهای زائد، یاری کند. پیش از پرداختن به متن اصلی یادآوری این نکته ضروری است که دستگاه‌های لیزر مو به طور کلی در دو نوع تماسی یا نیازمند به استفاده از ژل و غیر تماسی یا بدون نیاز به استفاده از ژل؛ تولید می شوند چنانکه اطلاع دارید دسته اول با نام لیزرهای دایود یا 3 طول موج و دسته دوم به نام لیزرهای الکساندرایت یا لیزر الکس شناخته می شوند هر یک از این دو نوع لیزر به تناسب تفاوتی که در ساختار خود دارند از قطعات متفاوتی نیز بهره می‌برند. از آنجا که این مقاله ویژگی های یک دستگاه لیزر را به طور کلی مورد نظر قرار داده در ادامه به فراخور نیاز، این ویژگی‌ها از هم تفکیک شده است.

توان خروجی دستگاه لیزر موهای زائد

در دستگاه های لیزر دایود یا 3 طول موج ، توان خروجی دستگاه عموماً با مقادیر 600، 800، 1000 و 1200 وات شناخته می شود هرچند که دستگاه های دیگری نیز هستند که توانی کمتر برای مثال 500 وات یا بیشتر مثلاً 1600 وات دارند. دستگاهی که بطور واقعی توانی برابر با 1200 وات داشته می شود میتواند کاملاً انتظار یک مرکز زیبایی را در جهت کسب بهترین نتایج و رضایت حداکثری مراجعین برآورده کند. توان خروجی در این نوع از دستگاه ها بر حسب توان سورس یا منبع تولید و تابش پرتو لیزر سنجیده می شود. این قطعه در ایران با نام لیزربار شناخته شده و برحسب اینکه ساخت چه شرکتی و با چه استانداردی تولید شده باشد میتواند کیفیت های متفاوتی داشته باشد. لیزربار دیلاس، لیزربار کوهرنت، لیزربار ژنوپتیک و لیزربار لیزرتل که در کشورهای آلمان یا آمریکا تولید میشوند از مرغوب ترین این قطعات محسوب شده و کیفیت عالی و طول عمر بالایی دارند.

سیستم خنک کننده دستگاه لیزر

در زمان صحبت از سیستم خنک کننده یا کولینگ دستگاه لیزر باید به یک موضوع توجه داشت و آن هم چیزی نیست جز هدف از خنک کنندگی. اشاره به این موضوع میتواند به منظور قدرت خنک کنندگی دستگاه برای ایجاد سرما بر روی پوست بیمار باشد تا با ایجاد بیحسی موقت، فرآیند درمان را برای وی تحمل پذیرتر کند و یا میتواند به سیستم سرمایش داخلی دستگاه لیزر اشاره داشته باشد که به معنی توان آن در جهت دفع گرما و خنک کردن قطعات داخلی دستگاه است. البته هرچند که ظاهراً این اهداف متفاوت به نطر میرسند ولی در اصل به هم مرتبط هستند یعنی به عنوان مثال هرچقدر آبی که داخل دستگاه به منظور خنک کردن قطعات داخلی به خصوص سورس لیزر در جریان است خنک تر باشد میتواند به سرمای بیشتر سر درمانی هندپیس که در تماس مستقیم با پوست بیمار قرار میگیرد نیز کمک کند. در دستگاه های تماسی برای این منظور از قطعه الکتریکی دیگری تحت عنوان ( Thermoelectric Cooling element ) TEC استفاده می شود که گرمای ناشی از لیزر بار را در زمان شات زدن به سرما تبدیل میکند. این قطعات میتوانند سرمایی به میزان منفی 10 درجه و یا حتی بیشتر را در سر هندپیس ایجاد کنند. هر چه تعداد این قطعات در یک دستگاه بیشتر باشد، دمای مایع خنک کننده کمتر و طول عمر قطعات بیشتر می شود.

در دستگاه های الکساندرایت، که هندپیس در تماس با پوست قرار ندارد سرمای مورد نیاز برای این کار از طریق وزش باد سرد تامین می شود که عموماً بوسیله دستگاه دیگری به نام ایرکولینگ ایجاد شده و از طریق نازلی که به سر هندپیس متصل میشود پوست بیمار را خنک میکند. البته اغلب دستگاه های الکساندرایت قابلیت کار کردن با اسپری کرایوژن را هم دارند که هرچند سرمای مناسبی ایجاد میکنند ولی شاید به دلیل هزینه بالایی که دارند استفاده از آن ها برای مصرف کنندگان چندان مقرون به صرفه نباشد.

طول موج:

هر یک از مدیوم ها و یا سورس های تولید نور لیزر مانند الکساندرایت، دایود و ان‌دی‌یگ طول موج مخصوص به خود را دارند که به ترتیب با مقادیر 755، 808 و 1064 نانومتر شناخته می‌شوند. امروزه اکثر دستگاه های لیزر الکساندرایت بر خلاف گذشته که تنها توان تولید پرتوی لیزری با طول موج 755 نانومتر را داشتند توانایی تابش پرتو لیزر ان‌دی‌یگ با طول موج 1064 نانومتر را نیز دارند که در نتیجه علاوه بر حذف موهای زائد میتوانند به طور موثری برای درمان ضایعات عروقی مانند روزاسه، تلانژکتازی، واریس و ضایعات پیگمانته نظیر کک‌و‌مک نیز استفاده شوند. این طول موج ها میتوانند مجزای از هم و یا در صورت لزوم به صورت همزمان و ترکیبی نیز مورد استفاده قرار گیرند به این معنی که با هر بار فشردن دکمه شات، پرتوی لیزری مرکب از هر دو طول موج 755 و 1064 نانومتر به پوست تابیده می شود.

در دستگاه های دایود بنا بر دستگاه مورد نظر ممکن است از یک طول موج (808 نانومتر)، 2 طول موج (755 و 808 نانومتر) و یا 3 طول موج(755، 808، 1064 نانومتر) استفاده شود. البته اخیرا دستگاه هایی نیز به بازار معرفی شده اند که از 4 طول موج(755، 808، 940 و 1064 نانومتر) پشتیبانی میکنند که در حقیقت با نوع قبلی یا همان 3 طول موج از لحاظ میزان جوابدهی تفاوت محسوسی ندارند و به نظر میرسد این اختلاف بیشتر جنبه رقابتی و تبلیغاتی داشته باشد. نکته مهم اینجاست که تقریباً در تمام دستگاه های لیزر دایود بر خلاف لیزرهای الکساندرایت، این طول موج ها دز زمان کار از طرف اپراتور قابل انتخاب نیستند و با هر بار فشردن دکمه شات هر 3 طول موج به طور همزمان تابیده می‌شوند. همانطور که می دانید هر چه طول موج لیزر کوتاهتر باشد نفوذ سطحی تری دارد بنابراین برای پوست های روشن مناسبتر است و هرچه طول موج آن بلندتر باشد با عمق نفوذ بیشتری که دارد برای درمان اشخاصی که پوست تیره تری دارند گزینه ایده آل تری محسوب می شود در نتیجه چنانچه در منطقه ای زندگی می کنید که بیشتر مراجعین کلینیک شما از بین افرادی هستند که پوست تیره ای دارند برای پیشگیری از آسیب های احتمالی مانند سوختگی و اسکار بهتر است یا به سراغ دستگاه غیر تماسی الکس بروید و یا اگر به دلیل هزینه بالای دستگاه های غیر تماسی قصد تهیه دستگاه دایود را دارید به دنبال موردی باشید که از هندپیس مجزایی با طول موج بلندتر پشتیبانی کرده و قابلیت انتخاب طول موج مورد نظر شما را داشته باشد. هر چند که وقتی صحبت از کاربری دستگاه در میان باشد میزان مهارت و تسلط اپراتور به تنظیم بهینه پارامترهای درمان برای پیشگیری از عوارض ناخواسته و دستیابی به بهترین نتیجه؛ حرف اول را می‌زند.

اسپات سایز:

قطر پرتو لیزر خروجی از دستگاه و یا اسپات سایز ، در سرعت و دقت درمان نقش مهمی دارد. لکه‌ها یا اسپات های بزرگ‌تر این امکان را فراهم می‌کنند که نواحی وسیع‌تری از پوست در زمان کمتری تحت درمان قرار گیرند. در مقابل، لکه‌های کوچک‌تر برای درمان دقیق‌تر نواحی محدود مانند چانه یا بالای لب مناسب‌تر هستند. بنابراین، دستگاه لیزری که قابلیت تنظیم اندازه لکه را داشته باشد، انعطاف‌پذیری بیشتری را برای درمان موثر و سریع قسمت‌های مختلف بدن در اختیار کاربر قرار می‌دهد. در دستگاه های لیزر الکساندرایت این مقدار عموماً از 2 تا 20 میلیمتر متفاوت و قابل تنظیم است در حالیکه اغلب دستگاه های لیزر دایود اسپات سایز ثابتی دارند که برابر با اندازه پنجره خروجی کریستال هندپیس و در دستگاه های مختلف، متفاوت است. هرچند دستگاه های لیزر دایودی هم در یازار وجود دارند که به منظور دقت و سهولت بیشتر کار اپراتور، سری های مختلفی با اندازه های متفاوت نیز طراحی کرده اند که بر روی هندپیس قابلیت تعویض دارند. با استفاده از این سری ها لیزر نواحی باریک تری مانند بالای لب یا پشت گوش بیماران سریعتر و راحت تر انجام می شود و نواحی صاف و وسیع تر مانند پشت یا ران ها را میتوان با سری بزرگتر درمان کرد.

رابط کاربری:

یکی دیگر از عوامل موثر در انتخاب دستگاه لیزر، سهولت استفاده از رابط کاربری آن است. یک پنل کنترل کاربرپسند و بصری تضمین می‌کند که متخصص به راحتی می‌تواند تنظیمات را تغییر دهد، پارامترهای درمان را انتخاب کند و روند درمان را نظارت کند. دستگاه‌هایی که دارای نرم‌افزار پیشرفته و پروتکل‌های درمانی از پیش تنظیم شده هستند، به ویژه برای افراد مبتدی بسیار مفید هستند زیرا احتمال خطا را کاهش می‌دهند.

شرکت سازنده:

هر چقدر شرکت تولید کننده دستگاه لیزر شناخته شده تر باشد و سابقه بیشتری در این زمینه داشته باشد میتواند خیال مصرف کنندگان را از بابت کیفیت و جوابدهی آسوده تر کند هر چند که در کشور ما بسیاری از دستگاه های وارداتی، چینی بوده و بسیاری از این کمپانی ها علیرغم تولید دستگاه های با کیفیت، برخلاف برخی شرکت های معروف آمریکایی یا فرضاً کره ای چندان شناخته شده نیستند. ولی در صورت اطلاع از نام شرکت تولید کننده میتوانید با مراجعه به وبسایت آنها اطلاعات جانبی و جامع تری را در خصوص سابقه فعالیت و سایر تولیدات شرکت مزبور به دست آورید. مثلاً ممکن است با محصول دیگری از همان شرکت از قبل آشنایی داشته باشید و یا حتی از آن استفاده کرده باشید مثلاً فرض کنید قصد خرید دستگاه لیزر موی زائد از یک شرکت خاص را دارید چنانچه فرضاً با یک دستگاه SHR که تولید همان شرکت است کار کرده و از کارکرد آن راضی بوده باشید، همین موضوع میتواند تا حدودی خیال شما را از بابت خرید دستگاه جدیدی که مد نظر دارید، راحت کند.

پیشنهاد سایر کاربران:

در صورتی که از قبل با شخصی که از یک دستگاه لیزر استفاده کرده و از نتایج آن راضی بوده آشنایی دارید و یا چنانچه می توانید به صداقت سایر خریداران دستگاه اعتماد کنید این راهکار همیشه میتواند کارگشا باشد البته به شرطی که مطمئن باشید رضایت یا عدم رضایت خریداران از کارکرد دستگاه ناشی از علل نامربوطی مانند حذف شما از میدان رقابت، توقع غیر معقول از سرویس‌دهی شرکت فروشنده دستگاه و یا حتی نفع مالی از طرف فروشنده در صورت ترغیب شما به خرید، نباشد.

استانداردها و تائیدیه ها

برای اطمینان از کیفیت دستگاه مورد نظر خود برای خرید، مخصوصاً زمانی که در این زمینه اطلاعات کافی ندارید و یا متخصص قابل اعتمادی را سراغ ندارید تا از او مشورت بگیرید، بهتر است به استانداردهایی که یک دستگاه ممکن است داشته باشد دقت کنید در این صورت مطمئن می شوید که دستگاه مد نظر شما جهت اخذ تائیدیه ها و گواهینامه های مربوط، ملزم به رعایت استانداردهایی بوده که در نهایت درمانی ایمن و موثر را تضمین کنند. تا بدینوسیله نظر مساعد تیمی از کارشناسان این حوزه شامل متخصصین الکترونیک، اپتیک، مکانیک و گروهی از پزشکان متخصص پوست و مو را به خود جلب کند. علاوه بر تائیدیه های مدیکال CE اتحادیه اروپا و یا سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، امروزه بسیاری از دستگاه ها موفق شده‌اند تا گواهینامه IMED رانیز کسب کنند این گواهینامه که از سوی اداره کل تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت و درمان صادر میشود تنها به محصولاتی تعلق میگیرد که توانسته باشند استانداردهای سخت گیرانه سازمان ذیربط را رعایت کنند.

گارانتی و خدمات پس از فروش

هنگام تهیه دستگاه لیزر حذف موهای زائد، توجه به گارانتی ارائه شده از سوی شرکت سازنده یا تامین‌کننده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. گارانتی معتبر نه تنها تضمین‌کننده کیفیت و عملکرد صحیح دستگاه در بلندمدت خواهد بود، بلکه در صورت بروز هرگونه نقص فنی یا خرابی احتمالی، اطمینان خاطر از دریافت خدمات تعمیر و پشتیبانی لازم را فراهم می‌آورد. لذا، بررسی دقیق شرایط گارانتی، مدت زمان پوشش، و نحوه ارائه خدمات پس از فروش، گامی ضروری در جهت سرمایه‌گذاری مطمئن و کاهش هزینه‌های آتی تعمیر و نگهداری محسوب می‌شود.